Dự án thủy điện Mông Ân: nhiều khuất tất trong GPMB

Thông tin chung về dự án Thủy điện Mông Ân

Đây là một trong những dự án Cao Bằng quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng đời sống của nhân dân. Do đó, UBND tỉnh Cao Bằng đặc biệt chú trọng đầu tư, quan tâm, giám sát dự án Thủy điện Mông Ân. Công ty PCC1 là một chủ đầu tư uy tín và chuyên nghiệp, có am hiểu trong lĩnh vực đầu tư năng lượng, làm chủ đầu tư dự án. Với tổng vốn đầu tư lên đến 916,5 tỷ đồng, dự án triển khai tại dòng sông Gâm, xã Nam Quang và thị trấn Pác Mjầu có quy mô thiết kế 30MW gồm 2 tổ máy.

Thời gian xây dựng nhà máy thủy điện Mông Ân theo kế hoạch là 25 tháng, dự kiến sẽ hoàn thành IV năm 2019. Nhà máy thủy điện Mông Ân kết hợp với nhà máy thủy điện Bảo Lâm 1, nhà máy Bảo Lâm 3, Bảo Lâm 3a tạo thành một mạng lưới nhà máy thủy điện, cung cấp lượng điện lớn cho hệ thống điện quốc gia. 

Xuất hiện nhiều khuất tất trong dự án Thủy điện Mông Ân

Theo Luật Đất đai năm 2013 quy định, những dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật của địa phương gồm giao thông, thủy lợi, cấp thoát nước, điện lực, thông tin liên lạc, chiếu sáng đô thị, công trình thu gom, xử lý chất thải sẽ thuộc trường hợp Nhà nước phải thu hồi đất. Nhà máy Thủy điện Mông Ân thuộc xây dựng kết cấu hạ tầng kĩ thuật điện lực nên UBND phải thu hồi đất để triển khai dự án. 

Tuy nhiên, trong khi thi công dự án, còn nhiều khuất tất trong quá trình giải phóng mặt bằng. Để thi công dự án thủy điện Mông Ân, UBND huyện đã thu hồi diện tích của 70 hộ dân và có đền bù. Nhưng từ phía người dân phản ánh rằng, giá đền bù, hỗ trợ quá thấp chỉ 30000 đồng/m2 đất. 

Anh Hoàng Văn Tài – một trong những người dân bị thu hồi đất cho biết toàn bộ diện tích đất ở, canh tác của anh chỉ được đền bù 21 triệu đồng. Đây là số tiền quá thấp, không đủ để gia đình anh mua mảnh đất mới hoặc nuôi gia đình trong thời gian chưa tìm được nơi ở mới. Dự án triển khai khiến nền nhà bị sụt nún, nứt toác, nguy hiểm đến an toàn, sức khỏe của người dân. Điều này khiến người dân đều lo sợ, sống trong bất an nhưng cũng không biết có thể đi đâu sinh sống với số tiền đền bù thấp như vậy.   

Số tiền hỗ trợ anh Hoàng Văn Tài nhận được vẫn còn khá cao so với những hộ dân xung quanh. Nhiều hộ dân trong diện giải tỏa còn nhận số tiền thấp hơn nhiều chỉ vẻn vẹn vài trăm nghìn đồng. Chủ tịch UBND thị trấn Pác Miầu ông Lê Văn Đồng nhận nhiều phản ánh của người dân về giá đền bù quá thấp. Do đó, người dân không chấp nhận phương án nên không nhận tiền, yêu cầu một phương án đền bù thỏa đáng hơn. 

Người dân không nhận tiền bồi thường khiến thi công dự án Thủy điện Mông Ân

Tổng số tiền đền bù đợt 1 là 13 tỷ 336 triệu đồng khiến người dân bức xúc. Tổng đầu tư đơn vị đợt 2 là 564,4 triệu đồng; tổng bồi thường đợt 3 cho “Hạng mục lòng hồ” là 4 tỷ 614,7 triệu đồng. Ba lần bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án có tổng số tiền lên tới 18 tỷ 515 triệu đồng. Cụ thể, tiền bồi thường cho người dân là 17 tỷ 792 triệu đồng; chi phí thực hiện giải phóng mặt bằng là 723 triệu đồng. Đến nay, Nhà nước đã hỗ trợ, bồi thường cho 52 hộ gia đình còn nhiều hộ dân chưa nhận tiền hỗ trợ, bồi thường và chi phí giải phóng mặt bằng.

Ủy ban nhân dân huyện Bảo Lâm phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư PCC1 thực hiện các bước bồi thường, giải phóng mặt bằng theo đúng quy định pháp luật. Chủ đầu tư hỗ trợ 8 gia đình hơn 125 triệu đồng để di chuyển 13 ngôi mộ. 4 hộ cư dân đã nhận tiền và tự di chuyển 5 ngôi mộ gia đình, 3 hộ nhận tiền, di chuyển mộ cùng sự hỗ trợ của UBND huyện. 1 hộ đã nhận tiền nhưng không thực hiện di chuyển mộ do mộ có vị trí sát mốc giải phóng mặt bằng. Bên cạnh những khoản hỗ trợ, chủ đầu tư còn hỗ trợ gia đình làm thủ tục tâm linh theo phong tục địa phương. 

UBND huyện phối hợp với chủ đầu tư tổ chức họp với các hộ dân, lắng nghe ý kiến, giải đáp kiến nghị, vướng mắc. Bên cạnh đó, UBND phúc tra toàn bộ diện tích đất đai, tài sản hoa màu, phê duyệt dự án bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Đồng thời, UBND ban hành giấy mời các hộ dân đến nhận tiền sau khi phê duyệt dự toán.

Một số hộ chưa nhận tiền với lý do không đồng ý với đơn giá đền bù theo quy định và các văn bản hướng dẫn của tỉnh. Họ yêu cầu giá trị đền bù với giá trị lớn hơn quy định Nhà nước và yêu cầu hỗ trợ di chuyển nhà cửa, tài sản, vật kiến trúc ngoài mốc GPMB.

Các hộ chưa nhận tiền GPMB không hợp tác và cản trở nhà đầu tư thi công dự án theo kế hoạch nên dự án bị tạm ngừng thi công từ tháng 8/2018. Để dự án không bị trì hoãn lâu hơn nữa, đầu tháng 4/2019, UBND huyện phải triển khai nhiều biện pháp bảo vệ thi công. Chủ đầu tư huy động máy móc, thiết bị, nhân lực triển khai thi công các hạng mục bờ phải.

Gần đây, nhiều hộ dân khu vực lòng hồ tiếp tục ngăn cản thi công khiến nhà đầu tư buộc phải dừng thi công bê tông. Nếu dự án không tiếp tục thi công, dự án khó thể hoàn thành kế hoạch theo tiến độ cam kêt, tăng nhiều chi phí phát sinh. 

UBND cần sớm triển khai phê duyệt phương án hỗ trợ giải phóng mặt bằng, chi trả tiền hỗ trợ hộ dân thuộc khu vực ngập lòng hồ thuộc địa bàn xã Lý Bôn. Đối với khu vực thuộc địa bàn xã Nam Quang và thị trấn Pác Mjầu, UBND huyện phối hợp cùng chủ đầu tư tuyên truyền người dân không hành động quá khích, ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Ban quản lí dự án tiếp tục vận động hộ dân còn lại nhận tiền bồi thường. Nếu các hộ dân không chấp nhận phương án bồi thường, UBND huyện sẽ chuyển số tiền còn lại vào kho bạc Nhà nước.